Kiedy myślimy o odwodnieniu najczęściej kojarzy się nam ono z utratą wody z naszego organizmu. Nie jest to pełny obraz tego problemu, ponieważ wraz ze zwiększoną utratą wody dochodzi jednocześnie do strat elektrolitów. A jak dobrze wiemy elektrolity, zwłaszcza cztery najważniejsze pierwiastki czyli magnez, potas, sód i wapń, mają postać jonową co oznacza, że posiadają ładunek elektryczny i są zdolne przewodzić prąd. Dla naszego organizmu ta zdolność oznacza przewodzenie impulsów w całym ciele. Ponadto to dzięki nim sprawnie pracuje nasze serce, mięśnie, a cały organizm ma zapewnioną równowagę kwasowo-zasadową. Dlatego odwodnienie jest bardzo poważnym stanem i nie należy go lekceważyć. Najbardziej wrażliwe są dzieci i osoby starsze, które znacznie szybciej tracą płyny z organizmu. Nie oznacza to jednak, że osoby dorosłe nie są narażone na ten stan. Czasami nawet bardziej, ze względu na aktywny i wymagający styl życia. Każdemu z nas może się to przytrafić, a bagatelizowanie problemu jest niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia.
Czym jest łagodne odwodnienie organizmu?
Łagodne odwodnienie pojawia się już w przypadku utraty ok 1,5% wody. Co ciekawe uczucie silnego pragnienia oraz zauważalnie mniejsza objętość moczu pojawia się przy utracie 1-2% wody. Oznacza to, że zanim pojawią się pierwsze sygnały już najczęściej jesteśmy odwodnieni. Jeżeli nie staramy się uzupełnić niedoborów, stan utraty wody i elektrolitów postępuje, ponieważ organizm do dalszego funkcjonowania zużywa pokłady zawarte w naszym ciele. Ten 1 czy 2% wydaje się nam naprawdę niewielką liczbą, jednak już taka ilość zaczyna zaburzać naszą gospodarkę wodno-elektrolitową. Następnie pojawiają się bolesne skurcze mięśni, zaburzenia pracy serca, ciągłe bóle głowy, osłabienie naszych zdolności intelektualnych, suchość skóry, zmęczenie. Objawów jest znacznie więcej i przy dalszym odwodnieniu wzrasta ich nasilenie oraz dochodzą nowe. Różne źródła podają różne wartości, ale przeważnie kiedy utrata wody z naszego organizmu przekroczy 10-15% następuje zgon.
Jakie są przyczyny odwodnienia?
Odwodnienie nie jest zjawiskiem jednorodnym, dochodzi do niego w momencie kiedy tracimy wodę z naszego organizmu lub dostarczamy jej za mało, może być również efektem obu tych działań. Najczęściej z utratą wody i elektrolitów mamy do czynienia przez przewód pokarmowy, a więc podczas biegunek lub wymiotów. W równie silnym stopniu wodę tracimy przez skórę. Jest to naturalny mechanizm termoregulacji naszego ciała, ponieważ pocąc się oddajemy nadmiar ciepła do otoczenia. Ten proces ulega nasileniu, zwłaszcza kiedy mamy gorączkę. Ma to również miejsce podczas upałów, kiedy utrata wody może sięgać nawet do 10 litrów. Podobnie jest podczas uprawiania sportów, kiedy intensywnie pocimy się i jednocześnie nie zadbamy o uzupełnienie strat wody i elektrolitów. Oprócz tego odwodnieniu sprzyja nadmiar kofeiny i alkoholu, leki moczopędne przyjmowane w chorobach układu krążenia, leki przeczyszczające czy preparaty usuwające nadmiar wody z organizmu. Do odwodnienia może dochodzić także zimą, a utrata wody następuje podczas oddychania co widzimy w postaci pary wodnej. Zimą nie pomaga również fakt, że przebywamy w ogrzewanych pomieszczeniach, gdzie jest suche i ciepłe powietrze.
Sprawdź też: Co jeść, aby utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi?
Aby nie dopuścić do odwodnienia trzeba pamiętać o regularnym piciu wody i elektrolitów do naszego organizmu. Ponieważ większość preparatów elektrolitowych dostępnych na rynku zawiera jony sodu i potasu, pomyślmy także o suplementacji magnezu, który jest równie istotny. Ponadto obecna dieta sprawia, że nie cierpimy na niedobory sodu dlatego warto zastanowić się nad preparatami, które zawierają potas i magnez. Jednocześnie decydując się na przyjmowanie magnezu zwróćmy uwagę czy występuje on w postaci związku organicznego czy nieorganicznego, ponieważ jony magnezu wchłaniają się w różnym stopniu. Badania wskazują, że najlepszą przyswajalność mają preparaty zawierające organiczne połączenia magnezu w postaci cytrynianu. Dodatkowo wchłanianie znacznie podwyższa poziom wit. B6, która jest niezbędna do prawidłowej produkcji erytrocytów, pracy układu nerwowego i odporności naszego organizmu.
Ile wody należy pić?
Z informacji na stronie Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej wynika, że minimum płynów dziennie to:
- dla mężczyzn 2,5 litra wody, czyli 10 szklanek dziennie,
- dla kobiet 2 litry wody, czyli 8 szklanek dziennie.
Brytyjski NHS (National Health Service) zaleca z kolei picie co najmniej 6 szklanek wody dziennie.
Przeczytaj też: