Magnez jest jonem pełniącym wiele istotnych funkcji w organizmie człowieka. Działa jako kofaktor dla ponad 300 enzymów, kontrolując szereg podstawowych procesów, takich jak skurcze mięśni (w tym mięśnia sercowego), przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, kontrola glikemii i ciśnienia krwi. Ponadto magnez odgrywa również istotną rolę w produkcji energii, aktywnym transporcie transbłonowym innych jonów i rozwoju kości. Ponadto niedobór magnezu jest powiązany z wieloma różnymi chorobami. Dodatkowo wiele badań wykazało korzystne działanie suplementacji magnezu.
Według współcześnie przyjętych modeli, zalecane dzienne spożycie magnezu wynosi odpowiednio 420 mg dla dorosłych mężczyzn i 320 mg dla dorosłych kobiet. Około 10% dziennego zapotrzebowania na magnez pochodzi z wody. Zielone warzywa, orzechy, nasiona i nieprzetworzone zboża są bogatym źródłem tego minerału. Ponadto część magnezu jest dostępna w owocach, rybach, mięsie i produktach mlecznych. Większość populacji w krajach zachodnich na skutek nieodpowiedzialnej diety spożywa mniej magnezu niż jest to zalecane.
Homeostaza magnezu w ustroju jest regulowana przez jelita, kości i nerki. Większość magnezu jest wchłaniana na zasadzie pasywnego mechanizmu parakomórkowego w jelicie krętym i dystalnych częściach jelita czczego, podczas gdy mniejsza ilość jest aktywnie transportowana dopiero w jelicie grubym. Około 24–76% spożytego magnezu jest wchłaniane w jelitach, a pozostała część jest wydalana z kałem. Homeostaza magnezu obecnego w płynach tkankowych jest regulowana głównie przez nerki. Kłębuszki filtrują dziennie około 2400 mg magnezu. Około 95% wydalanego magnezu jest ponownie wchłaniane, głównie przez wstępujący odcinek pętli Henlego (65%) oraz w mniejszym stopniu w kanalikach dystalnych (30%). Tylko około 100 mg magnezu jest wydalane z moczem każdego dnia, a nerki mogą regulować jego ilość w zależności od poziomu magnezu we krwi.
Sprawdź też: Piramida Masłowa (Maslowa) czyli piramida hierarchii potrzeb
Wśród czynników regulujących gospodarkę magnezem możemy wyróżnić również pewną pulę hormonów – witamina D, parathormon (PTH) i estrogen. Związek między PTH a magnezem jest złożony i podobny jego wpływu na gospodarkę wapniową – wysoki poziom magnezu w surowicy hamuje wydzielanie PTH. Natomiast niski poziom magnezu w surowicy stymuluje wydzielanie PTH.
Wpływ i działanie magnezu na organizm
Magnez odgrywa ważną rolę w aktywności cyklazy adenylanowej wymaganej do synetzy cyklicznego monofosforanu adenozyny (cAMP), który jest zaangażowany w wydzielanie PTH i działanie PTH na narządy końcowe. Ciężka hipomagnezemia (<0,4 mmol/l) powoduje obniżenie poziomu cAMP, co może skutkować zmniejszeniem wydzielania PTH. Ten paradoksalny efekt hipomagnezemii może prowadzić do hipokalcemii u pacjentów z ciężką hipomagnezemią. Z drugiej strony PTH nasila reabsorpcję magnezu w dystalnym kanaliku krętym i jelicie oraz zwiększa uwalnianie magnezu z kości.
Poziom magnezu w organizmie
Całkowity magnez w organizmie przeciętnej osoby dorosłej wynosi około 1000 mmol lub 24 g, czyli 20 mmol/kg masy ciała. W kościach zmagazynowane jest około 50–60% całkowitej zawartości magnezu, podczas gdy mięśnie i inne tkanki miękkie magazynują około 40–50%. Około jedna trzecia zawartości magnezu w kości jest dostępna do mobilizacji w celu utrzymania poziomów pozakomórkowego magnezu. Mniej niż 2% magnezu w organizmie jest dostępne w surowicy i krwinkach czerwonych, stanowiąc pozakomórkowy magnez w organizmie.
Bibliografia:
Ryan MF. The role of magnesium in clinical biochemistry: an overview. Ann Clin Biochem.1991 Jan;28 ( Pt 1):19-26.
Al Alawi AM, Majoni SW, Falhammar H. Magnesium and Human Health: Perspectives and Research Directions. Int J Endocrinol. 2018;2018:9041694.
Pilchova I, Klacanova K, Tatarkova Z, Kaplan P, Racay P. The Involvement of Mg2+ in Regulation of Cellular and Mitochondrial Functions. Oxid Med Cell Longev. 2017;2017:6797460.
Przeczytaj też:
