Wysiłek fizyczny już od pierwszych minut treningu powoduje wzrost ciśnienia i zwiększa intensywność przepływu krwi przez mięśnie szkieletowe, serce i skórę. Jest to spowodowane zwiększonym zapotrzebowaniem na tlen i glukozę przez pracujące intensywnie narządy i konieczność uwolnienia nadmiaru ciepła do otoczenia (stąd zwiększone ukrwienie skóry). Zmienia się również ciśnienie skurczowe i rozkurczowe. Wartość ciśnienia skurczowego zazwyczaj rośnie wraz ze wzrostem intensywności i długości treningu, ciśnienie rozkurczowe nie zawsze ulega zmianie – jest to uzależnione od rodzaju wykonywanego treningu i zmienności osobniczej.
W jaki sposób wysiłek fizyczny wpływa na serce i tętno?
W trakcie treningu tętno stopniowo przyspiesza – aż do osiągnięcia wartości maksymalnej i stanu równowagi po kilku minutach wysiłku. Dzieje się tak w przypadku treningu dynamicznego, którego intensywność ulega szybkim zmianom. Do najpopularniejszego przykładu takiego treningu należą bieg i pływanie. Częste treningi prowadzą nie tylko do lepszego wytrenowania mięśni szkieletowych.
Sprawdź też: Jak zapobiec uczuciu zimna po skończonym treningu?
Serce również staje się silniejsze za sprawą wysiłku. Komory mięśnia sercowego zwiększają swoją objętość – powoduje to spadek ciśnienia (w przeciwieństwie do serc osób świeżo zaczynających treningi). Serce osób trenujących pracuje bardziej intensywnie, a poprzez zwiększenie ekonomiczności skurczów zmniejsza się jego zmęczenie.
Pracujące mięśnie mają zwiększone zapotrzebowanie na tlen i substancje odżywcze, do których należą glukoza (niezbędna do wytwarzania energii w trakcie oddychania komórkowego, która jest wykorzystywana na skurcze i metabolizm) i białka (niezbędne do wzrostu tkanki mięśniowej). Narządy te wydzielają czynniki, które są informacja dla organizmu o konieczności zwiększenia ilości dostarczanych do nich czynników odżywczych. Jest to możliwe dzięki zwiększeniu gęstości sieci naczyń krwionośnych oplatających tkankę.
Aktywność fizyczna jest obecnie uważana za najważniejszy czynnik prewencyjny w przypadku chorób serca i układu naczyniowego. Prócz zmniejszenia ciśnienia dochodzi również do poprawienia lipidogramu (ilości i rodzajów krążących we krwi lipidów). Zapobiega to powstawaniu zmian miażdżycowych, które stanowią jeden z kluczowych czynników ryzyka zawałów i udarów.
Powszechnie występująca opinia, że w diecie sportowej należy zawrzeć znaczne ilości białka, stanowi jedynie mało merytoryczne uogólnienie. Białko w diecie sportowca
Korzystny wpływ wysiłku fizycznego na zdrowie człowieka
Dokładny rodzaj prowadzonego treningu, zmienność indywidualna i dieta mają wpływ na reakcję organizmu na wysiłek. Od czynników tych zależą też zmiany jakie mają miejsce w organizmie w przypadku wysiłku krótkotrwałego i nagłego, takiego jak bieg do tramwaju czy wnoszenie mebli na czwarte piętro. Do ogólnoustrojowych zmian dochodzi przede wszystkim w przypadku treningu wytrzymałościowego, który przede wszystkim prowadzi do poprawienia sprawności układu krwionośnego. Biorąc pod uwagę rosnącą częstotliwość występowania schorzeń sercowo-naczyniowych w społeczeństwie, które wynika głównie z niewłaściwej diety, sport stanowi kluczowy czynnik zmniejszający to ryzyko. Nigdy nie jest za późno na rozpoczęcie dobrze zaplanowanych treningów, a pozytywny wpływ wysiłku fizycznego zauważa się nawet u osób starszych.
Bibliografia:
Nayor M, Vasan RS. Preventing heart failure: the role of physical activity. Curr Opin Cardiol. 2015;30(5):543-550.
Nystoriak MA, Bhatnagar A. Cardiovascular Effects and Benefits of Exercise. Front Cardiovasc Med. 2018;5:135.
Przeczytaj też: