Bardzo dużo osób pyta, jaką wybrać dietę? Wśród natłoku informacji oraz różnych dostępnych diet i produktów bardzo łatwo się zgubić. Z reguły ludzie nie wiedza co jeść, aby być zdrowym oraz jaka dietę wybrać. Słowo „dieta” przeważnie wywołuje niezręczną ciszę. Powiedzenie, że „ktoś jest na diecie”, zwykle wiąże się z trudnym tematem odchudzania. Tymczasem dieta to nic innego jak sposób odżywiania – każdy jest na jakiejś diecie. Nie każdemu jednak musi ona służyć. Co zatem jeść, aby być zdrowym?
Piramida żywieniowa i zasady zdrowej i zbilansowanej diety
Najczęściej rekomendowanym sposobem żywienia jest model piramidy1. Jest ona niczym innym jak dietą wysoko węglowodanową. Na jej szczycie znajdują się produkty bogate w białko oraz tłuszcze. Oznacza to, że najmniej spożywać powinniśmy: mięsa, ryb, nabiału oraz olejów. Oczywiście nie można z nich całkowicie zrezygnować. Mięso zawiera przede wszystkim białko – podstawowy budulec ludzkiego ciała. Obecne są w nim także cenne dla zdrowia witaminy z grupy B oraz łatwo przyswajalne żelazo. Nabiał to natomiast idealne źródło wapnia, z którego w większości składają się nasze kości.
Podstawę posiłków stanowić mają świeże owoce i warzywa. Obie te grupy żywności zawierają duże ilości witamin (C oraz B – karotenu) oraz kwasu foliowego. Dostarczają naszemu organizmowi znacznych ilości składników mineralnych. W szczególności potasu, który reguluje przesyłanie impulsów nerwowych w mięśniach oraz ciśnienie tętnicze krwi.
Sprawdź też: Właściwości zdrowotne kapusty
Stara i nowa piramida żywieniowa
Głównym źródłem energii w myśl modelu starej piramidy są produkty zbożowe. Zawierają one błonnik pokarmowy, który wspomaga ruchy perystaltyczne jelit. Warto pamiętać, że wartość produktów zbożowych zależna jest od stopnia ich przetworzenia. Pieczywo razowe będzie zdecydowanie bardziej wartościowe niż białe.
Podstawą starej, choć jeszcze do niedawna obowiązującej, piramidy żywieniowej są produkty zbożowe, a więc kasze, makarony i wszelkie produkty skrobiowe. Na następnym piętrze swoje miejsce znalazły warzywa i owoce. Wyżej znajdują się produkty mięsne, nabiał oraz orzechy, nasiona, rośliny strączkowe, ryby oraz jaja.
Jednak to w 2019 roku nowa piramida żywieniowa została rozpowszechniona. W dużej mierze zawdzięcza się to jednej z sieci sklepów spożywczych, która dodatkowo wydała książkę z przepisami zgodnymi z nowymi zaleceniami.
Według nowych zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia, u podstawy nowej piramidy żywieniowej nie ma żadnej grupy produktów spożywczych, jest za to aktywność fizyczna połączana z regularnym piciem dużych ilości wody. Naukowcy wspólnie doszli do wniosku, że żadna, nawet najzdrowsza dieta nie przyniesie efektów przy jednoczesnym prowadzeniu siedzącego, leniwego trybu życia.
Piramida to jednak nie wszystko. Kluczem do prowadzenia zdrowego trybu życia jest zadbanie o różnorodność posiłków. Urozmaicanie tego, co jemy, zapobiega nie tylko nudzie. Im więcej różnych grup żywności w naszej diecie, tym mniejsza szansa na powstanie groźnych dla zdrowia niedoborów witamin lub mikro – i makroelementów.
1Piramidę Zdrowego Żywienia rekomenduje między innymi Instytut Żywności i Żywienia im. Prof. dra med. Aleksandra Szczygła.
Przeczytaj też:
