Czy nadmierny stres w miejscu pracy rzeczywiście mobilizuje i korzystnie wpływa na jakość pracy i nasze wyniki? Teoria ta, choć nadal bardzo powszechna, nie jest do końca prawdziwa m.in. ze względu na ryzyko wypalenia zawodowego, które może pojawić się w warunkach przeciążania i nadmiernego napięcia nerwowego. Nie zawsze można uniknąć stresu w pracy. Jak radzić sobie ze stresem w pracy? Poznaj sposoby na złagodzenie skutków stresu w miejscu pracy.
Nadmierny stres w pracy – przyczyny
Są mniej i bardziej stresujące zawody. Dane dotyczące stresu w pracy nie napawają optymizmem. W Europie ponad 40% pracowników doświadcza stresu w pracy. 60% wszystkich pracodawców nie potrafi przezwyciężyć podstawowych przejawów stresu w pracy. Listę najbardziej „zestresowanych” zawodów otwierają służby mundurowe: szeregowi żołnierze i strażacy. Z wysokim poziomem stresu mierzą się również piloci, kontrolerzy lotów oraz organizatorzy konferencji i przyjęć.
Co wpływa na poziom stresu w pracy?
Okazuje się, że nie tylko bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia, lecz także inne czynniki jak np. nadmiar obowiązków, presja na wynik, konflikty ze współpracownikami, brak wsparcia i szacunku przełożonego, złe warunki pracy czy niewłaściwie lub nie w pełni określone zadania nałożone przez pracodawcę/przełożonego. Dlatego w ocenie ekspertów ten problem może dotknąć każdego, niezależnie od wykonywanych obowiązków. Jeśli czynniki te nakładają się na siebie lub/i utrzymują się przez dłuższy czas, może dojść nawet do tzw. wypalenia zawodowego – niestety coraz powszechniejszego we współczesnych „zapracowanych” czasach.
Niektóre czynniki związane ze stresem w miejscu pracy:
- Niskie pensje
- Nadmierne obciążenie pracą
- Niewiele możliwości rozwoju lub awansu
- Praca, która nie jest angażująca lub stanowiąca wyzwanie
- Brak wsparcia społecznego
- Brak wystarczającej kontroli nad decyzjami związanymi z pracą
- Sprzeczne wymagania lub niejasne oczekiwania dotyczące wyników
Jak się nie stresować?
Work-life-balance sposobem na stres w pracy? O komfort w pracy możemy zadbać samodzielnie. Nadrzędny wydaje się tzw. work-life-balance. Czyli równowaga pomiędzy życiem zawodowym a osobistym. Aby jednak stan ten okazał się osiągalny, istotne jest jednak nie tylko przejrzyste ustalenie zadań pracownika, ale również efektywne gospodarowanie czasem pracy i stosowanie odpowiedniej ilości przerw. Niemniej znaczący jest sam komfort zatrudnienia, czyli regularne urlopy, systemy i nagrody motywacyjne czy dostęp do pełnych świadczeń zdrowotnych.
Dieta i ruch w walce ze stresem
Work-life-balance to jednak nie wszystko. Jak bowiem możemy się spodziewać w walce z objawami nadmiernego stresu czyli np. zmęczeniem czy znużeniem, istotną rolę będzie ogrywała aktywność fizyczna oraz dieta. W tym drugim przypadku zwróćmy uwagę na składniki pokarmowe, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Zaliczymy do nich magnez, potas czy niacynę. Może warto rozważyć dodatkową suplementację diety. Jeśli zdecydujemy się na taki krok, pamiętajmy o jednym: preparat taki nie powinien być stosowany doraźnie, ale przez dłuższy czas (np. przez miesiąc). Dopiero wtedy sprawdzi się jego stosowanie.
Jak radzić sobie ze stresem w pracy?
Śledź czynniki które cię stresują
Prowadź dziennik przez tydzień lub dwa, aby określić, które sytuacje powodują największy stres i jak na nie reagujesz. Zapisz swoje myśli, uczucia i informacje o środowisku, w tym o osobach i okolicznościach, których dotyczy, fizycznym otoczeniu oraz o tym, jak zareagowałeś. Czy podniosłeś głos? Dostałeś przekąskę z automatu? Iść na spacer? Robienie notatek może pomóc Ci znaleźć wzorce wśród stresorów i reakcje na nie.
Zaplanuj reakcje na stres
Zastanów się, jak najlepiej zareagować na stres tak, aby nie przypłacić tego zdrowiem albo innymi konsekwencjami jak strata czasu, albo niewyrabianie się w terminie.
Zamiast próbować walczyć ze stresem za pomocą fast foodów lub alkoholu, staraj się dokonywać zdrowych wyborów, gdy poczujesz wzrost napięcia. Ćwiczenia to świetny sposób na pozbycie się stresu. Joga może być doskonałym wyborem, ale każda forma aktywności fizycznej jest korzystna. Znajdź też czas na hobby i ulubione zajęcia. Niezależnie od tego, czy chodzi o czytanie powieści, chodzenie na koncerty czy granie w gry z rodziną, zarezerwuj czas na rzeczy, które sprawiają Ci przyjemność. Odpowiednia ilość snu dobrej jakości jest również ważna dla skutecznego radzenia sobie ze stresem. Buduj zdrowe nawyki dotyczące snu, ograniczając spożycie kofeiny późno w ciągu dnia i minimalizując czynności stymulujące, takie jak korzystanie z komputera i telewizji w nocy.
Aby uniknąć stresu, ustal pory na pracę
Presja, aby być dostępnym 24 godziny na dobę, wiąże się ze stresem. Dlatego warto ustalić granice między życiem zawodowym a prywatnym. Aby zminimalizować stres związany z pracą, można poradzić kilka zasady. Najbardziej popularnym nawykiem jest sprawdzanie maili w określonych porach.
Sprawdź też: Dieta DASH: zasady, produkty, przykładowy jadłospis
Ponadto, aby uniknąć stresu w pracy, większość stara się nie odbierać telefonu wieczorową porą. Chociaż ludzie w różnym stopniu łączą swoją pracę i życie prywatne, ustalenie wyraźnych granic między tymi sferami może zmniejszyć potencjał stres związany z pracą i ewentualne konsekwencje, jakie temu towarzyszą.
Czynniki stresogenne w pracy
Aby uwolnić się od stresu w pracy, poświęć trochę czasu na odpoczynek. Aby uniknąć negatywnych skutków chronicznego stresu w pracy wypalenia, potrzebujemy czasu na odpoczynek i powrót do naszego przedstresowego poziomu funkcjonowania. Aby uspokoić emocje i umysł i uwolnić się od stresujących sytuacji, warto co jakiś czas wziąć kilka dni urlopu bądź zrobić krotka przerwę. W tym okresie nie angażujemy się w czynności związane z pracą ani nie myślimy o sytuacji, jaka tam panuje. Dlatego tak ważne jest, aby od czasu do czasu wypoczywać w sposób, który odpowiada naszym potrzebom i preferencjom. Aby zniwelować skutki wpływu stresu w pracy, potrzebny jest czas na relaks i odprężenie. Ci, którzy nie mogą zrobić przerwy w pracy albo są nieustannie narażeni na stres, mogą spróbować odciąć się na chwilę. Wystarczy wyłączyć telefon i skupić się przez chwilę na czynnościach niezwiązanych z pracą.
Nadmierny stres w pracy – naucz się panować nad emocjami
Aby opanować stres w pracy, naucz się panować nad emocjami. Techniki takie jak medytacja, ćwiczenia głębokiego oddechu i uważność (stan, w którym aktywnie obserwujesz obecne doświadczenia i myśli bez ich oceniania) mogą pomóc w pozbyciu się stresu. Zacznij od poświęcenia kilku minut każdego dnia na proste czynności, takie jak oddychanie, chodzenie lub delektowanie się posiłkiem. Umiejętność celowego skupienia się na pojedynczej czynności bez rozpraszania uwagi nabiera większej siły wraz z praktyką i odkryjesz, że możesz ją zastosować w wielu różnych aspektach swojego życia.
Na podstawie:
https://www.apa.org/topics/work-stress
Przeczytaj też: