Obrzęki (opuchlizna) nóg – przyczyny i zapobieganie

12.04.2021
ok. 3 min

Opuchlizna kończyn jest spowodowana nadmiernym nagromadzeniem płynów. Jest to stan, który nie tylko wywołuje uczucie dyskomfortu (a w niektórych przypadkach nawet ból) – stanowi on ostrzeżenie, że w naszym organizmie doszło do jakiegoś zaburzenia. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż kilka godzin nie należy ich bagatelizować. 

Dlaczego nogi puchną?

Opuchlizna jest spowodowana nagromadzeniem wody w tkankach. Może być to skutek nadmiernego napływu wody do kończyny lub nie wystarczającym odpływem. Woda w organizmie przemieszcza się od naczyń układu krwionośnego, przesącza się przez tkanki i jest odbierana przez układ limfatyczny. Zablokowanie systemu naczyń układu limfatycznego poprzez infekcje lub stany zapalne skutkuje obniżoną zdolnością do wychwytu wody, która pozostaje w przestrzeniach tkankowych. 

Inne przyczyny opuchlizny nóg

Zablokowanie naczyń układu limfatycznego to najczęstsza, ale nie jedyna przyczyna opuchlizny kończyn. Wśród innych można wymienić:

– choroby serca i innych elementów układu krwionośnego;
– niewydolność wątroby;
– zaburzenia funkcjonowania nerek;
– niewydolność zastawek żył spowodowane na przykład ich zwapnieniem lub uszkodzeniem mechanicznym;

– schorzenia układu hormonalnego;
– uraz lub reakcja alergiczna.

Leczenie opuchlizny nóg

Leczenie przewlekłej opuchlizny nóg nie należy do najłatwiejszych. Problemem jest istnienie wielu przyczyn takiego stanu. W celu rozpoczęcia terapii należy przeprowadzić badania, które pozwoliłyby jednoznacznie określić główną przyczynę (lub tez przyczyny) nagromadzenia płynów w tkankach. Do badań tych należą standardowe analizy moczu, markerów wątrobowych we krwi i poziomu niektórych hormonów (przede wszystkim hormonów tarczycy).

Sprawdź też: Potas a sport: 5 zaskakujących korzyści z suplementacji potasu dla sportowców

Badania, które pozwalają na wykluczenie przyczyn naczyniowych są znacznie rzadziej stosowane. Do najprostszych należy USG typu Doppler, które umożliwia obserwacje nie tylko stanu naczyń krwionośnych, ale także dynamiki przepływu. Przy wizycie u lekarza istotne jest więc podanie jak największej ilości szczegółowych informacji. Przede wszystkim warto zastanowić się nad kilkoma pytaniami:

– Kiedy opuchlizna się pojawiła?
– Czy występuje zazwyczaj o konkretnej porze dnia?
– Czy opuchliźnie towarzyszy ból?
– Czy ból ten jest stały? Czy występuje tylko przy ucisku?

Jak zapobiegać opuchliznom nóg?

Jedną z najlepszych metod zapobiegnia powtarzającym się stanom opuchnięcia nóg jest unikanie siedzącego trybu życia. Praca mięśni (zwłaszcza w okolicy łydek) umożliwia przepychanie krwi w żyłach, która jest odprowadzana z kończyn. Należy również unikać spożywania nadmiaru soli, która obecnie dodawana jest do zdecydowanej większości przetworzonych produktów żywnościowych. Jeśli opuchlizna nóg już wystąpiła, to możemy ją zmniejszyć poprzez stosowanie ciepłych okładów i delikatnych masaży. Skuteczne jest również leżenie w pozycji z uniesionymi nogami. Dzięki sile grawitacji część płynów ma szanse przepłynąć w górę kończyny niwelując opuchliznę jej końcowej części. 

Bibliografia:
Ciocon JO, Fernandez BB, Ciocon DG. Leg edema: clinical clues to the differential diagnosis. Geriatrics. 1993 May;48(5):34-40, 45.  
Gorman WP, Davis KR, Donnelly R. Swollen lower limb: general assessment and deep vein thrombosis. West J Med. 2001;174(2):132-136.

Przeczytaj też:

Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

13.10.2021
ok. 4 min

Dieta dla sportowców – porady i zalecenia

Dla sportowców i osób aktywnych fizycznie odpowiedni program żywieniowy ma bardzo duże znaczenie. Sposób odżywiania się jest istotny bez względu na uprawianą dyscyplinę oraz częstotliwość treningów. Przede wszystkim dieta dla sportowca powinna zawierać odpowiednie ilości witamin oraz minerałów. Natomiast ilość węglowodanów i białka w diecie zależy od indywidualnego zapotrzebowania na kalorie oraz rodzaj dyscypliny sportowej. […]

16.09.2021
ok. 3 min

Magnez a zmęczenie

Magnez należy do pierwiastków, których właściwe stężenie w organizmie warunkuje prawidłowe funkcjonowanie wielu układów – wśród których szczególnie wyróżnia się układ nerwowy i mięśniowy. To właśnie wpływ magnezu na układ nerwowy sprawia, że specyfik ten znalazł zastosowanie w walce z sennością i zmęczeniem. W jaki sposób jednak magnez wpływa na witalność organizmu? Czy może on […]

13.08.2021
ok. 3 min

Niskie ciśnienie krwi a sport

W odróżnieniu od nadciśnienia – które jest nie tylko wyjątkowo niebezpieczne dla zdrowia, ale też występuje dużo częściej – osoby o niskim ciśnieniu są stosunkowo zdrowe. Dopiero znaczny spadek ciśnienia sprawia zagrożenie zdrowia, a nawet życia. W takim stanie osoba o obniżonym ciśnieniu zaznaje uczucia zmęczenia i zawrotów głowy, wynika to ze zbyt małego natlenienia […]

obliczapotasukatelin
15.05.2019
ok. 4 min

Jaką rolę odgrywa potas w organizmie człowieka?

Potas należy do głównych makroelementów naszego organizmu, a jego rola w prawidłowym funkcjonowaniu jest nieoceniona. Obecnie poziom wiedzy na temat tego pierwiastka i funkcji jakie pełni jest coraz obszerniejszy. Każdy z nas jest w stanie wymienić jego główne zadania w ustroju. W czym ten pierwiastek nam pomaga, do czego jest niezbędny. Problemy z ciśnieniem krwi […]

ukladnerwowykatelin
25.03.2019
ok. 2 min

Rola magnezu dla właściwego funkcjonowania serca i układu nerwowego

Obecność magnezu w naszym organizmie ma fundamentalne znaczenie dla jego prawidłowego funkcjonowania. Wraz z potasem, sodem i wapniem należy on do czterech głównych kationów naszego organizmu. Natomiast jako jon wewnątrzkomórkowy ilościowo ustępuje miejsca jedynie potasowi. Szacuje się, że w ciele dorosłej, ważącej 70 kg osoby znajduje się ok. 22-26 g magnezu. Magnez obecny jest w […]