Podwyższone ciśnienie krwi nie daje żadnych objawów i jest przyczyną wylewu krwi lub ataku serca. Lekarz rutynowo sprawdza ciśnienie krwi, ponieważ wysokie ciśnienie krwi może przyczyniać się do udarów, zawału, niewydolności serca i innych poważnych chorób.
Około 76 milionów dorosłych Amerykanów ma wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie. Oznacza to, że mają skurczowe ciśnienie krwi powyżej 140 lub dolne (rozkurczowe) powyżej 90.
Zapalenie tętnic organizmu spowodowane wysokim ciśnieniem krwi tworzy biologiczny magnes dla cholesterolu i innych substancji tworzących blaszkę uszkadzającą tętnice. Kiedy płytka pęka, tworzą się skrzepy, które mogą odciąć dopływ krwi do serca (powodując zawał serca) lub mózgu (powodując udar). Niekontrolowane nadciśnienie jest również główną przyczyną udarów spowodowanych pękniętymi naczyniami krwionośnymi w mózgu.
Czym jest tętnicze ciśnienie krwi?
To siła z jaką krew napiera na ściany naczyń krwionośnych przez które przepływa. Jest ona kontrolowana przez układ nerwowo-hormonalny i zależy od kilku czynników. Na czele których stoi siła skurczu mięśnia sercowego, czyli pompy nieustannie wyrzucającej pokłady krwi do krwioobiegu.
Musimy pamiętać, że w ciągu doby ciśnienie krwi ulega zmianie. Wiąże się to z dobowym rytmem snu i czuwania człowieka. Zatem w dzień, czyli wtedy, kiedy naturalnie jesteśmy bardziej aktywni, jest wyższe, nocą zaś, kiedy śpimy i organizm ma czas na regenerację i spowolnienie, niższe.
Jakie jest prawidłowe ciśnienie krwi?
Najwyższe wartości odnotować możemy w godzinach pomiędzy 6 a 12, wówczas nasze ciało aktywizuje się i „wskakuje” na najwyższe obroty. A skoro o wartościach mowa, jakie ciśnienie określamy prawidłowym? Idealne nie powinno być wyższe niż 120/80 mm Hg, jednak za prawidłowe uznaje się te mieszczące w przedziale 120-129/80-84 mm Hg. Prawidłowe wysokie (czyli to które musimy monitorować pod kątem rozwoju nadciśnienia) to 130-139/85-89 mm Hg. Do czynienia możemy mieć także z niedociśnieniem. Czyli sytuacją, w której ciśnienie krwi jest zbyt niskie. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy wartości są niższe niż 100/70 mm Hg u mężczyzn i 90/60 mm Hg u kobiet.
Sprawdź też: Niedobór magnezu powoduje choroby sercowo-naczyniowe
Dlaczego trzeba zadbać o właściwe ciśnienie krwi?
Zarówno zbyt wysokie ciśnienie, jak i zbyt niskie, nie są stanem pożądanym w naszym organizmie. Odchylenie od normy niesie za sobą poważne skutki zdrowotne. Szczególnie poważnym stanem jest nadciśnienie.
Jak szacuje WHO co ósmy mieszkaniec naszej planety umiera na skutek powikłań związanych z podwyższonym ciśnieniem krwi.
Porady, jak zadbać o prawidłowe ciśnienie krwi
Oto kilka prostych porad, które przyczynią się do tego, aby twoje ciśnienie krwi było prawidłowe:
- Zadbaj o aktywność fizyczną
- Zmniejsz spożycie soli, a ściślej sodu (nie powinno przekraczać 1500 mg dziennie)
- Nawadniaj się, zadbaj o prawidłowy poziom potasu i magnezu w organizmie
- Zrezygnuj z używek (alkohol, papierosy)
- Ogranicz ilość filiżanek kawy
- Pilnuj prawidłowej masy ciała
Ciśnienie krwi to bardzo ważny i zarazem podstawowy parametr, który świadczy w jakiej kondycji jest nasz organizm. To dzięki niemu do krwioobiegu dociera drogocenna krew, a wraz z nią każda komórka naszego ciała zaopatrywana jest w substancje odżywcze i pozbawiana szkodliwych produktów przemiany materii.
Zbyt niskie ciśnienie krwi
Niedociśnienie to niskie ciśnienie krwi. Twoja krew naciska na tętnice z każdym uderzeniem serca. Nacisk krwi na ściany tętnic nazywane jest ciśnieniem krwi. W większości przypadków dobre jest obniżenie ciśnienia krwi (poniżej 120/80). Jednak niskie ciśnienie krwi może czasami powodować zmęczenie lub zawroty głowy. W takich przypadkach niedociśnienie może być oznaką choroby podstawowej, którą należy leczyć.
Ciśnienie krwi u każdego z nas spada okresowo na skutek różnych chorób i dolegliwości, oraz stylu życia. Często nie powoduje to żadnych zauważalnych objawów. Niektóre stany mogą powodować przedłużone okresy niedociśnienia, które mogą stać się niebezpieczne, jeśli nie są leczone:
- ciąża, ze względu na wzrost zapotrzebowania na krew zarówno matki, jak i rozwijającego się płodu
- duża utrata krwi w wyniku urazu
- upośledzenie krążenia spowodowane zawałem serca lub wadliwymi zastawkami serca
- osłabienie i stan szoku, które są objawami odwodnienia
- wstrząs anafilaktyczny, ciężka postać reakcji alergicznej
- infekcje krwiobiegu
- zaburzenia endokrynologiczne, takie jak cukrzyca, niewydolność kory nadnerczy i choroby tarczycy
Leki mogą również powodować spadek ciśnienia krwi. Powszechnymi winowajcami są beta-blokery i nitrogliceryna, stosowane w leczeniu chorób serca. Leki moczopędne, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i leki na zaburzenia erekcji również mogą powodować niedociśnienie. Niektórzy ludzie mają niskie ciśnienie krwi z nieznanych powodów. Ta forma niedociśnienia, zwana przewlekłym bezobjawowym niedociśnieniem, zwykle nie jest szkodliwa.
Wysokie ciśnienie krwi
Wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie występuje, gdy ciśnienie krwi wzrasta do niezdrowego poziomu. Pomiar ciśnienia krwi bierze pod uwagę, ile krwi przepływa przez naczynia krwionośne oraz opór, jaki napotyka krew podczas pracy serca.
Wąskie tętnice zwiększają opór. Im węższe są tętnice, tym wyższe będzie ciśnienie krwi. W dłuższej perspektywie zwiększone ciśnienie może powodować problemy zdrowotne, w tym choroby serca.
Istnieją dwa rodzaje nadciśnienia. Każdy typ ma inną przyczynę.
Pierwotne nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie pierwotne rozwija się z czasem bez możliwej do zidentyfikowania przyczyny. Większość ludzi ma ten typ wysokiego ciśnienia krwi.
Naukowcy wciąż nie są pewni, jakie mechanizmy powodują powolny wzrost ciśnienia krwi. Pewną rolę może odgrywać kombinacja czynników. Czynniki te obejmują:
Geny: Niektórzy ludzie mają genetyczne predyspozycje do nadciśnienia. Może to wynikać z mutacji genów lub nieprawidłowości genetycznych odziedziczonych po rodzicach.
Zmiany fizyczne: jeśli coś w twoim ciele się zmieni, możesz zacząć doświadczać problemów w całym ciele. Jednym z tych problemów może być wysokie ciśnienie krwi. Na przykład uważa się, że zmiany w czynności nerek spowodowane starzeniem mogą zaburzyć naturalną równowagę soli i płynów w organizmie. Ta zmiana może spowodować wzrost ciśnienia krwi w organizmie.
Środowisko: Z biegiem czasu niezdrowe wybory stylu życia, takie jak brak aktywności fizycznej i zła dieta, mogą mieć negatywny wpływ na organizm. Wybór stylu życia może prowadzić do problemów z wagą. Nadciśnienie lub otyłość mogą zwiększać ryzyko nadciśnienia.
Wtórne nadciśnienie
Wtórne nadciśnienie często pojawia się szybko i może stać się cięższe niż nadciśnienie pierwotne. Kilka stanów, które mogą powodować wtórne nadciśnienie to:
- choroba nerek
- obturacyjny bezdech senny
- wrodzone wady serca
- problemy z tarczycą
- skutki uboczne leków
- używanie narkotyków
- nadużywanie alkoholu lub długotrwałe używanie
- problemy z nadnerczami
- niektóre guzy endokrynologiczne
Jakie są objawy nadciśnienia?
Nadciśnienie tętnicze jest na ogół stanem cichym. Wiele osób nie odczuwa żadnych objawów. Może minąć lata lub nawet dziesięciolecia, zanim stan osiągnie poziom na tyle poważny, że objawy staną się oczywiste. Nawet wtedy objawy te można przypisać innym problemom.
Objawy ciężkiego nadciśnienia mogą obejmować:
- bóle głowy
- duszność
- krwotok z nosa
- zaczerwienienie
- zawroty głowy
- ból w klatce piersiowej
- wizualne zmiany
- krew w moczu
Objawy te wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej. Nie występują u wszystkich osób z nadciśnieniem, ale oczekiwanie na pojawienie się objawu tego stanu może być śmiertelne. Najlepszym sposobem sprawdzenia, czy masz nadciśnienie, jest regularne odczytywanie ciśnienia krwi. W większości gabinetów lekarskich przy każdej wizycie dokonuje się pomiaru ciśnienia krwi.
Warto badać ciśnienie krwi w każdym wieku, chociażby po to, aby wiedzieć jaka wartość jest dla nas prawidłowa i dzięki temu móc zareagować, kiedy ta ulegnie zmianie. Co ważniejsze – pomiar ciśnienia jest bezbolesny! To powinien być decydujący argument, aby nie zwlekać i sięgnąć po ciśnieniomierz.
Bibliografia:
Al-Safi SA, et al. (2011). Dark chocolate and blood pressure: A novel study from Jordan.
mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-pressure/in-depth/high-blood-pressure/art-20046974
mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-pressure/in-depth/blood-pressure/art-20050982
Tabassum N, et al. (2011). Role of natural herbs in the treatment of hypertension.
heart.org/HEARTORG/Conditions/HighBloodPressure/AboutHighBloodPressure/What-is-High-Blood-Pressure_UCM_301759_Article.jsp#.WG2MCrbys_U
cdc.gov/bloodpressure/faqs.htm
Przeczytaj też: