Palenie papierosów jest poważnym problemem cywilizacyjnym. Wpływa negatywnie na komfort życia, wyniszcza organizm, zmniejsza wydolność płuc oraz zwielokrotnia ryzyko zawału. Osoby uzależnione mają dodatkowo problemy z przyswajaniem cennych pierwiastków, takich jak potas.
Papierosy przyśpieszają starzenie się skóry, są powodem nieświeżego oddechu, zwiększają ryzyko wystąpienia raka płuc, choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, udaru mózgu czy miażdżycy. W dymie papierosowym znajduje się mnóstwo trujących związków chemicznych. Zawiera substancje smoliste, tlenek węgla, amoniak, cyjanowodór, chlorek winylu i kadm, które przyczyniają się chociażby do powstania chorób nowotworowych. Ponadto, wraz z wciąganym dymem wzrasta niebezpieczeństwo zachorowania na cukrzycę oraz podatność organizmu na infekcje i zakażenia.
Palenie papierosów a uzależnienia od nikotyny
Palenie papierosów to nie to samo co uzależnienia od nikotyny. Palenie papierosów nie jest ściśle związane z uzależnieniem do nikotyny.
Trudno określić, ile osób palących jest uzależnionych od nikotyny, jednak to uzależnienie w znaczeniu psychicznym jest u każdego w różnym stopniu. O wiele szybciej i mocniej rozwija się uzależnienie fizyczne, chociażby związane z gestem palenia.
Jednak badania naukowe w większości skupiają się na wpływie palenia na chemię mózgu, dlatego dane na ten temat są nieprawdziwe, a co najmniej niekompletne.
Wpływ dymu papierosowego na układ oddechowy
W momencie, gdy zaciągniemy się dymem papierosowym od razu rusza proces metaboliczny wydalania nikotyny z organizmu. Dlatego wątroba i nerki są u osób uzależnionych od palenia silnie obciążone.
Sprawdź też: Lista 10 produktów o największej zawartości potasu
Zawarte w dymie papierosowym substancje z czasem powodują uszkodzenia śluzówki płuc, które prowadzą do różnych problemów. Poza zwiększoną liczbą infekcji, osoby palące są bardziej narażone na przewlekłe, nieodwracalne choroby płuc, takie jak:
- rozedma płuc, czyli zniszczenie worków powietrznych w płucach
- przewlekłe zapalenie oskrzeli, stały stan zapalny, który wpływa na wyściółkę przewodów oddechowych w płucach
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), grupa chorób płuc
- rak płuc
Skutki zdrowotne palenia związane z układem krwionośnym
Palenie uszkadza cały układ sercowo-naczyniowy. Nikotyna powoduje zacieśnianie się naczyń krwionośnych, co ogranicza przepływ krwi. Z czasem trwające zwężenie naczyń krwionośnych, wraz z ich uszkodzeniem, może spowodować chorobę tętnic obwodowych.
Palenie podnosi również ciśnienie krwi, osłabia ściany naczyń krwionośnych i zwiększa ilość zakrzepów. Wszystkie te czynniki łącznie zwiększają ryzyko udaru. Palacze są również narażeni na zwiększone ryzyko pogorszenia się choroby serca po operacji wszczepienia by-passów, zawale serca lub założeniu stentów w naczyniu krwionośnym.
Palenie a układ pokarmowy
Palenie zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, gardła, krtani i przełyku. Palacze mają również wyższy wskaźnik zachorowań na raka trzustki. Nawet osoby, które „palą, ale nie wdychają”, są narażone na zwiększone ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej.
Palenie ma również wpływ na insulinę, zwiększając prawdopodobieństwo rozwoju insulinooporności. Zwiększa to ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 i jej powikłań, które rozwijają się szybciej niż u osób niepalących.
Dodatkowo regularne palenie obniża zawartość makroelementów takich jak potas. Potas pozytywnie wpływa na regulację ciśnienia krwi, pracę serca oraz mięśni. Jest jednym z najważniejszych elektrolitów, w związku z czym odpowiada za balans wodny organizmu i utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej. Paląc szybciej pozbywamy się go z organizmu oraz utrudniamy przyswajanie potasu, co może przynieść katastrofalne skutki dla zdrowia. Niedobór potasu jest często przyczyną nieregularnego rytmu serca, zatem dla osób uzależnionych od nikotyny zwielokrotnia to ryzyko zawału serca. Mała ilość potasu w organizmie wywołuje również bezsenność, niepokój, napięcie nerwowe i bóle mięśni. Dlatego warto kontrolować jego poziom, poprzez rutynowe badania stężenia elektrolitów w ustroju.
Palenie papierosów a seksualność i układ rozrodczy
Nikotyna wpływa na przepływ krwi do narządów płciowych zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. W przypadku mężczyzn może to powodować obniżenie sprawności seksualnej. W przypadku kobiet może to powodować niezadowolenie seksualne poprzez zmniejszenie lubrykacji i zdolności do osiągnięcia orgazmu. Palenie może również obniżyć poziom hormonów płciowych zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. To z kolei może prowadzić do zmniejszenia pożądania seksualnego.
Bibliografia:
Frenk, H., Dar, R. If the data contradict the theory, throw out the data: Nicotine addiction in the 2010 report of the Surgeon General. Harm Reduct J 8, 12 (2011). https://doi.org/10.1186/1477-7517-8-12
Gallicchio L, et al. (2015). Risk factors for hot flashes among women undergoing the menopausal transition: baseline results from the Midlife Women’s Health Study. DOI: doi.org/10.1097/GME.0000000000000434
Mosley J. (1996). Premature grey hair and hair loss among smokers: a new opportunity for health education? DOI: doi.org/10.1136/bmj.313.7072.1616
Przeczytaj też: