Potas jest ogólnie zalecany dla sportowców. Istnieje wiele korzyści z brania potasu przez osoby aktywne fizycznie. Zmęczenie po treningu oraz skurcze mięśni są objawem niedoboru potasu. Potas jest odpowiedzialny za regulację ciśnienia krwi, za funkcjonowanie mięśni oraz przewodnictwo nerwowe.
Razem z sodem potas tworzy pompą sodowo-potasową, która dostarcza komórkom substancje odżywcze, a jednocześnie usuwa z nich produkty przemiany materii. Jest to niezwykle istotne ponieważ to właśnie w czasie treningu dochodzi do dużego gromadzenia się metabolitów w tkankach. Dopiero po ich usunięciu organizm może wejść w fazę wzrostu – anabolizm.
Zdrowy tryb życia rzadko kojarzy się z suplementacją potasu mineralnego. Jest to główna esencja, bez której organizm ludzki nie może prawidłowo funkcjonować. Dowiedz się więcej o zaskakującym wpływie potasu na zapobieganie problemom zdrowotnym spowodowanym niedoborem potasu.
Potas i jego funkcje w organizmie
Potas jest niezbędnym i podstawowym pierwiastkiem do prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek i tkanek organizmu człowieka. Potas działa na mięsień sercowy, na mięśnie szkieletowe i gładkie, które biorą udział w przewodzeniu nerwowo-mięśniowym. W organizmie człowieka potas występuje jako kation. Organizm zawiera 98% potasu bezpośrednio w komórkach, a pozostałe 2% znajduje się w krwiobiegu. Potas jest obecny w mięśniach, krwinkach czerwonych, wątrobie, skórze, kościach, nerwach, mózgu lub płynach ustrojowych.
Wchłanianie potasu następuje w jelitach. Natomiast potas jest wydalany z moczem, a częściowo także przez skore wraz z potem. Ilość wydalanego przez nas potasu zależy od ilości wchłoniętego pierwiastka. Osoby, które nie spożywają odpowiedniej ilości potasu w diecie lub suplementach, mają z reguły małe stężenie potasu w moczu. Szczególną ostrożność powinni zachować sportowcy, gdyż wysiłek fizyczny i pocenie się podczas treningów prowadzi do zwiększonej utraty potasu. Dlatego zaleca się sportowcom suplementacje potasu. Organizm ludzki potrzebuje co najmniej 1000 mg potasu dziennie. Biorąc pod uwagę obecny styl odżywiania, często zdarza się, że ludzie cierpią na niedobór potasu, który może również zagrażać życiu.
Najważniejsze funkcje potasu
Potas i sód tworzą system równowagi kawasowo – zasadowej w organizmie człowieka, który kontroluje gospodarkę wodną w tkankach i przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania nerek. Oprócz tej korzyści potas ma wiele innych korzyści zdrowotnych.
Kiedy w organizmie brakuje potasu, wymiana składników odżywczych w komórce jest niemożliwa. Jej wnętrze zostaje zalane wodą, a organizm reaguje osłabieniem, nocnymi skurczami mięśni czy niespokojnym snem. Dlatego po każdym treningu warto sięgnąć po dodatkową suplementację np. w formie łatwo przyswajalnego chlorku potasu, który w szybki sposób doprowadzi do wyrównania potasu w organizmie.
Sód odpowiada głównie za prawidłową równowagę potasu. Niewielka ilość potasu i dużo sodu mogą powodować wysokie ciśnienie krwi. Dlatego tak ważne jest łączenie zwiększonego spożycia potasu z mniejszym spożyciem sodu w celu zapobiegania chorobom układu krążenia.
Pokarm bogaty w potas utrzymuje zasadowe środowisko w organizmie w przeciwieństwie do kwasicy. Kwasicę metaboliczną wywołuje dieta pełna zakwaszających pokarmów, takich jak mięso, produkty mleczne i przetworzone ziarna zbóż.
Kwasica może powodować wydalanie azotu, a tym samym utratę gęstości mineralnej kości i mięśni. Jedzenie z wyższą zawartością potasu pomaga chronić masę mięśniową u osób starszych, a także u pacjentów z cukrzycową ketozą, która prowadzi do utraty mięśni. Potas może być odpowiednią profilaktyką tej choroby.
Specjaliści z zakresu medycyny sportowej i fizjologii są zgodni – jednym z największym zagrożeń dla osób uprawiających sport jest odwodnienie. Izotonik, hipertonik, hipotonik – czym różnią się napoje dla sportowców?
Dlaczego potas jest ważny dla sportowców?
Podczas ćwiczeń znaczna ilość potasu jest wydalana z potem. Im intensywniejszy trening, tym większe pocenie i utrata potasu. Jeśli więc trenujesz dłużej niż godzinę dziennie lub uprawiasz sporty wytrzymałościowe, takie jak jazda na rowerze lub bieganie, pamiętaj, aby zwracać uwagę na suplementacje potasu.
Potas pomaga zapobiegać inflacji i zatrzymywaniu wody
Nadmierna ilość sodu w diecie powoduje zatrzymywanie wody w organizmie i związane z tym nadmuchanie. Kluczem do zapobiegania temu jest potas. Natychmiast po spożyciu sód i woda są razem wchłaniane do komórek. Woda jest następnie zatrzymywana w przestrzeni międzykomórkowej, dokładnie między mięśniami a skórą, co powoduje rozdęcie. Potas jest idealnym rozwiązaniem tego problemu.
Suplementacja potasu wpływa na równowagę elektrolitów. Oznacza to, że potas usuwa sód i wodę z komórek za pomocą pompy elektrolitycznej. W rezultacie sód i woda są wydalane z moczem i powstaje równowaga środowiska wewnętrznego. Zaleta ta jest szczególnie chwalona przez sportowców, ponieważ rozwiązuje problem z rozdętym brzuchem i zatrzymywaniem wody.
Potas wpływa na funkcjonowanie mięśni
Różne stężenia potasu i sodu wewnątrz i na zewnątrz komórek powodują powstawanie ładunków elektrycznych, które pomagają nerwom w wysyłaniu sygnałów do mózgu. Dzięki nim możemy poruszać mięśniami. W ten sposób potas wpływa na skurcz i rozluźnienie mięśni, co pozwala naszemu organizmowi na trening. Dodatkowo pomaga w regeneracji mięśni oraz zapobiega skurczom mięśni.
Potas bierze udział w rozkładzie glikogenu
Potas bierze udział w procesie rozkładu glikogenu w komórkach mięśniowych, który dostarcza komórkom energii podczas treningu wytrzymałościowego. Kiedy glikogen rozpada się, komórki mięśniowe wyczerpują potas, który dociera do krwiobiegu lub opuszcza organizm poprzez oddawanie moczu lub pocenie się. Zapotrzebowanie potasu po ciężkim treningu jest większe, dlatego wielu sportowców po treningu je banana, który jest jednym z głównych źródeł potasu. Uzupełnia poziom potasu i jednocześnie wspomaga wzrost mięśni, wzmacnia odporność i wzmacnia kości.
Literatura:
Borgis- Nowa Medycyna 1/2002- Nadciśnienie tętnicze, „Niefarmakologiczne metody leczenia nadciśnienia tętniczego”
Borgis- Nowa Medycyna 1/2002- Nadciśnienie tętnicze, „Elektrolity a ciśnienie krwi”
H. Ciborowska, A.Rudnicka „Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka” Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2010
https://is.muni.cz/th/b77fu/Bakalarska_prace-_oprava.pdf
https://www.bmj.com/content/349/bmj.g4490
https://espace.curtin.edu.au/handle/20.500.11937/30752
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0735109710049764
